ŻYCIE SZTETLA W SZTUCE ŻYDÓW POLSKICH W XX W.
SHTETL LIFE IN POLISH-JEWISH ART IN XXTH CENTURY.
ARTYŚCI
Jankel Jakub Adler (Tuszyn, 1895 – Aldbourne, 1949), malarz i grafik, który tworzył w Warszawie, Berlinie, Düsseldorfie, Paryżu i Londynie. Edukację rozpoczął w Belgradzie w warsztacie grawerskim swego wuja. W 1916 kontynuował naukę u Gustava Wiethüchtera w Kunstgewerbeschule w Barmen k. Düsseldorfu. W 1920, w Berlinie, dołączył do kręgu artystów „Die Aktion”. Na przełomie 1921 i 1922 po przeniesieniu się do Düsseldorfu został członkiem grupy „Das Junge Rheinland”. Wraz z Henrykiem Hirszenbergiem, Ignacym Hirszfangiem i Natanem Szpiglem utworzył w 1922 ugrupowanie o nazwie „Srebrny Wóz”. W latach 1935–1936 przebywał w Polsce. W 1938 przeniósł się do Cagnes-sur-Mer. W 1940 wstąpił we Francji do Armii Polskiej. Po zdemobilizowaniu w Szkocji w 1941, zamieszkał w Kirkcudbright, a w 1943 osiedlił się w Londynie. Był współzałożycielem łódzkiej grupy żydowskich malarzy i poetów „Jung Idysz”. Tworzył obrazy wpisujące się w nurt ekspresjonizmu, malował kompozycje o ekstatycznym wyrazie i mistycznej wymowie, a także podejmował wątki biblijno-talmudyczne. Tematy czerpał z żydowskiego folkloru.
Jankel Jakub Adler (Tuszyn, 1895 – Aldbourne, 1949); painter and graphic artist. He created in Warsaw, Berlin, Düsseldorf, Paris and London. He began his education in Belgrade, in his uncle’s engraving workshop. In 1916 he continued under Gustav Wiethüchter at Kunstgewerbeschule in Barmen close to Düsseldorf. In 1920, in Berlin he joined the artists’ circle “Die Aktion”. In 1921–1922, after mowing to Düsseldorf he became a member of “Das Junge Rheinland”. In 1922, together with Henryk Hirschenberg, Ignacy Hirshfang and Natan Szpigel he started a group called “The Silver Wagon”. He spent the years 1935–1936 in Poland. In 1938 he moved to Cagnes-sur-Mer. In 1940 he joined the Polish Army in France. After being demobbed in Scotland in 1941 he settled in Kirkcudbright, in 1943 he moved to London. He was one of the founders of the group of Jewish painters and poets in Łódź “Jung Idysz”. He created paintings fitting the expressionist movement, he painted compositions with ecstatic facial expressions and a mystical ring, he also painted biblical and talmudic themes. He was inspired by Jewish folklore.
[<<<]Stanisław Bender (Łódź, 1882 – Monachium, 1975), malarz. Po skończeniu szkoły pracował w zakładzie litograficznym. W 1904 wyjechał do Paryża; studiował malarstwo w Académie Julian, u Jeana Paula Laurensa i Julesa Lefebvre’a. Od 1908 kontynuował naukę w Monachium, u Petera Halma i Ludwiga von Hetericha. Zarabiał projektując plakaty i dekoracje wnętrz. Po powrocie do Łodzi pracował jako malarz i litograf. Około 1912 osiadł na stałe w Monachium. Wystawiał w niemieckich galeriach; w 1921 wziął udział w wystawie sztuki żydowskiej w Łodzi. Po wybuchu II wojny światowej wyjechał do Paryża wraz z córką Marylką. Po zajęciu Francji przez wojska niemieckie, schronili się w Lourdes. Po wojnie zamieszkali w Monachium. Bender malował realistyczne obrazy o tematyce żydowskiej: religijnej i społecznej. W 1947 namalował mural Ekstaza św. Bernadetty dla kościoła w Lourdes.
Stanislaus Bender (Łódź, 1882 – Munich, 1975); painter. After finishing school he started working at a lithography workshop. In 1904 he left to Paris; he studied painting at Académie Julian, under Jean-Paul Laurens and Jules Lefebvre. In 1908 he started continuing his education in Munich, under Peter Halm and Ludwig von Heterich. He earned money designing interiors and posters. After coming back to Łódź he worked as a painter and lithographer. Approximately in 1912 he started living in Munich. He exhibited his work in German galleries, in 1921 he participated in an Jewish art exhibition in Łódź. After the outbreak of World War II he left to Paris with his daughter Marylka. After France was occupied by the German army he took refuge in Lourdes. After the war he moved to Munich. Bender painted realistic paintings with a Jewish theme: religious and social. In 1947 he created the mural St. Bernadette’s Ecstasy for the church in Lourdes.
[<<<]Bencion Rabinowicz, Benn (Białystok, 1905 – Paryż, 1989) malarz, rysownik. Malarstwa i rysunku uczył się od dwunastego roku życia. W latach 1926–1930 pracował jako dekorator teatralny. W 1927 miał swoją pierwszą wystawę w Białymstoku. Dwa lata później otrzymał stypendium naukowe, dzięki któremu wyjechał na studia do Paryża, gdzie uczył się pod kierunkiem Fernanda Légera. Artysta uzyskał francuskie obywatelstwo i mieszkał w Paryżu aż do śmierci. Artystycznie związany był z École de Paris. W 1932 wystawiał na „Salonie Jesiennym”, a w 1935 na „Salonie Artystów Niezależnych”. W czasie II wojny światowej przebywał w hitlerowskim obozie przejściowym w Beaune-La-Rolande we Francji. Uniknął deportacji dzięki pomocy Jeana Paulhan’a. W 1956 otrzymał Złoty Medal Artystów Francuskich za całokształt twórczości. Przed wyjazdem do Paryża często podejmował tematykę żydowską w swojej twórczości, zwłaszcza w ilustracji książkowej. Po doświadczeniach Holokaustu artysta zwrócił się w kierunku tematyki biblijnej. Artystycznie pozostał wierny sztuce figuratywnej ze skłonnością do geometryzacji.
Bencion Rabinowicz, Benn (Białystok, 1905 – Paris, 1989); painter, graphic artist. He has been learning to paint and draw since he was 12. In 1926–1930 he worked as a set decorator. In 1927 he had his first exhibition in Białystok. Two years later he received a scholarship enabling him to study in Paris, where he gained knowledge under Fernand Léger. The artist was granted French citizenship and lived in Paris until his death. He was artistically related to École de Paris. In 1932 his work was displayed in “Salon d’Automne”, in 1935 in “Salon des indépendants”. During World War II he was placed in a Nazi internment camp in Beaune-La-Rolande in France. He avoided deportation with the help of Jean Paulhan. In 1965 he was awarded the French Artists Gold Medal. Before his departure to Paris he often tackled Jewish themes in his work, especially in book illustrations. After the experiences of the Holocaust the artist turned towards biblical themes. Artistically he remained true to figurative art with a tendency towards geometrization.
[<<<]Mosze (Moshe) Bernstein (Bereza Kartuska, 1920 – Tel Awiw, 2006), malarz, ilustrator, poeta. Studiował od 1935 w Szkole Rzemiosł Artystycznych w Wilnie. Wojnę przetrwał w ZSSR a po jej zakończeniu wrócił do kraju. W 1947 opuścił Polskę i starał się nielegalnie wjechać do Palestyny. Aresztowany przez Brytyjczyków osadzony został na Cyprze w obozie dla uchodźców. W 1948 zgłosił się do armii izraelskiej i walczył o niepodległość Izraela. Przez kilka lat mieszkał wraz ze swą rodziną w kibucu En Charod Me’uchad. Od 1948 brał udział w wielu wystawach zbiorowych i indywidualnych w Izraelu i zagranicą. Współpracował z teatrem Yiddishpiel. Inspiracją dla jego pracy twórczej były niemal wyłącznie wspomnienia z dzieciństwa i świat codziennego życia żydowskiej społeczności w sztetl. W 1973 miała miejsce retrospektywna wystawa dorobku artystycznego w Muzeum Sztuki En Charod. Zajmował się także ilustrowaniem poezji pisanej w jidysz. Za swoją twórczość otrzymał wiele nagród, w tym City Medal (Tel Awiw, 1980).
Moshe Bernstein (Bereza Kartuska, 1920 – Tel Aviv, 2006); painter, illustrator, poet. Since 1935 he has studied at the Vilnius School of Arts and Crafts. He survived the war in the USSR and came back after it was over. In 1947 he left Poland and tried to illegally enter Palestine. He was arrested by the British and put in a refugee camp in Cyprus. In 1948 he volunteered for the Israeli army and fought for Israeli independence. For several years he lived in a kibbutz Ein Harod Meuhad. Since 1948 he has taken part in many joint and individual exhibitions in Israel and abroad. His work was inspired by nearly solely his childhood memories and the world of the everyday life of the Jewish community in a shtetl. In 1973 a retrospective exhibition of his life work at the Museum of Art Ein Harod. He also illustrated Yiddish poetry. He won numerous awards for his work, i.e. The City Medal (Tel Aviv, 1980).
[<<<]Józef Budko (Płońsk, 1888 – Jerozolima, 1940), malarz, grafik (akwaforta, drzeworyt), wybitny przedstawiciel ekspresjonizmu żydowskiego Europy Środkowo-Wschodniej. Uczęszczał do szkoły Rysunkowej w Wilnie, prowadzonej przez Iwana Trutniewa oraz Akademii Sztuk Pięknych w Berlinie, gdzie warsztat swój szkolił pod okiem Hermanna Strucka. Związany był z grupą „Jung Idysz” w Łodzi. W 1933 opuścił Berlin, gdzie mieszkał i przeniósł się do Palestyny. Dwa lata później został dyrektorem Szkoły Sztuk Pięknych i Rzemiosł Artystycznych Besaleel w Jerozolimie. W twórczości Józefa Budki dominowała tematyka religijna oraz sceny rodzajowe wschodnich żydowskich małych miasteczek. Pod koniec życia w jego pracach pojawiały się krajobrazy Izraela. Do najciekawszych należy cykl grafik do Hagady na Pesach i Talmudu Babilońskiego. Stworzył też ilustracje do dzieł m.in. Heinricha Heinego, Chajima Nachmana Bialika, Szaloma Asza, Icchoka Lejba Pereca, Szolema Alejchema.
Józef Budko (Płońsk, 1888 – Jerusalem, 1940); painter, prominent member of the Jewish expressionism from Middle-East Europe, a graphic designer (etching, woodcut). He attended Ivan Trutnev’s Art School in Vilnius and the Academy of Arts in Berlin, where he improved his technique under Hermann Struck. He associated with the “Jung Idysz” group in Łódź. In 1933 he left his home in Berlin and moved to Palestine. Two years later he became the principal of the Bezalel Academy of Arts and Design in Jerusalem. His work was dominated by religious themes and genre scenes from Eastern Jewish small towns. Near the end of his life Israeli landscapes also appeared in his work. His most interesting graphics are cycles of illustrations to Passover Haggadah and the Babylonian Talmud. He has also created illustrations to the works of Heinrich Heine, Hayim Nachman Bialik, Shalom Ash, Isaac Leib Peretz and Sholem Aleichem.
[<<<]Marc Chagall (Łoźna, k. Witebska, 1887 – Saint-Paul-de-Vence, 1985 ), malarz i grafik. Urodził się w ubogiej rodzinie chasydzkich Żydów. W 1906 wstąpił do szkoły Jehudy Pena — malarza scen rodzajowych i portretów. W wieku dziewiętnastu lat w Petersburgu, uczył się w Szkole Carskiego Towarzystwa Upowszechniania Sztuki u Nikołaja Roericha, a następnie w latach 1908–1910 w prywatnej szkole Jelizawiety Zwancewej u Léona Baksta. Latem 1908 stworzył swoje pierwsze znaczące dzieło, Śmierć, w którym krytycy dostrzegają wpływy Paula Gauguina. W 1910 roku wyjechał do Paryża, tworzył w okolicach dworca Montparnasse. W tym czasie rozpoczął naukę w dwóch akademiach: La Palette oraz La Grande Chaumière. W 1914 wrócił do Imperium Rosyjskiego, gdzie przebywał do 1922. Wrócił do Francji, gdzie w 1937 otrzymał obywatelstwo francuskie. W 1941 wyjechał wraz z rodziną do USA. W Nowym Jorku mieszkał do 1948 i ponownie powrócił do Francji. Osiadł w Vence. Już na początku okresu paryskiego uległ silnemu wpływowi fowistów. Na swych obrazach wprowadzał charakterystyczną dla kubizmu geometryzację formy, cały czas pozostając w kręgu tematyki witebskiej, żydowskiej i rosyjskiej.
Marc Chagall (Liozna near Vitebsk, 1887 – Saint-Paul-de-Vence, 1985); painter and graphic artist. He was born in a family of poor Hasidic Jews in Liozna, near the city of Vitebsk. In 1906 he joined Jehuda Pen’s—painter of genre scenes and portraits—school. At the age of 19 in Saint Petersburg he studied at the Tzarist Association for Popularising Knowledge School under Nicolas Roerich, in 1908–1910 he attended Zvantseva School of Drawing and Painting and studied under Léon Bakst. In the Summer of 1908 he created his first significant work titled Death, in which the critics notice Paul Gauguin’s influence. In 1910 he left to Paris, where he worked near the Montparnasse station. During that period he began studying at two academies: La Palette and La Grande Chaumière. In 1914 he came back to the Russian Empire, where he had stayed until 1922. He came back to France, where in 1937 he received French citizenship. In 1941 he and his family went to the USA. He had lived in New York until 1948 and once more came back to France. He settled in Vence. At the beginning of his Paris period he was under the strong influence by the fauvists. He introduced geometrization of form—a characteristic of cubism—to his paintings, yet he retained the Vitebsk, Jewish and Russian themes.
[<<<]Rafał (Rafael) Chwoles (Wilno, 1913 – Paryż, 2002), malarz, grafik, ilustrator, członek wileńskiej grupy literacko-artystycznej „Jung Wilne”. Uczył się u Mojżesza (Mosze) Lejbowskiego, Zygmunta Packiewicza, Mariana S. Kuleszy i Aleksandra Szturmana oraz na kursach malarstwa u Ber Zalkinda. W 1938 miał w Wilnie pierwszą wystawę indywidualną. Po wybuchu wojny niemiecko-sowieckiej został ewakuowany w głąb ZSSR. W 1944 wrócił do Wilna. W swych pracach utrwalił żydowską dzielnicę Wilna sprzed wojny oraz to, co z niej pozostało. W 1959 zamieszkał w Warszawie. W 1963, w 30-lecie swojej pracy twórczej, wystawił obrazy w Warszawie i Paryżu w Galerie du Passeur. W 1969 wyjechał z Polski i osiadł w Paryżu. W 1981 został odznaczony Medalem Académie Européenne des Beaux -Arts. W 1983, w 50-lecie pracy twórczej, otrzymał Medal Miasta Paryża. W 1994 Izrael przyznał mu nagrodę im. Icyka Mangera (Prix Manger), a w rok później nagrodę im. Szolema Alejchema. W Wilnie powstaje muzeum jego imienia.
Rafael Chwoles (Vilnius, 1913 – Paris, 2002); painter, graphic artist, illustrator, a member of the literary-artistic group “Jung Wilne” in Vilnius. He studied under Moshe Lejbowski, Zygmunt Packiewicz, Marian S. Kulesza and Aleksander Szturman. He also attended Ber Zalkind’s painting courses. In 1938 he had his first individual exhibition in Vilnius. After the outbreak of the German-Soviet war he was evacuated deeper into the USSR. In 1944 he came back to Vilnius. In his work he preserved the Jewish part of Vilnius from before the war and what was left of it. In 1959 he settled in Warsaw. In 1963, the 30th anniversary of his work, he exhibited his paintings in Warsaw and Galerie du Passeur in Paris. He left Poland in 1969 and settled in Paris. In 1981 he was awarded the Académie Européenne des Beaux-Arts Medal. In 1983, after 50 years of creative work he was awarded the Medal of the City of Paris. In 1994 Israel awarded him with Icyk Manger Award (Prix Manger), and a year later the Sholem Aleichem Award. A museum named after him is being funded in Vilnius.
[<<<]Boris Deutsch (Krasnagórka, 1892 – Los Angeles, 1978), malarz, rysownik, grafik. Uczył się w Bloom Academy of Art w Rydze oraz na Kunstgewerbeschule w Berlinie. Wyemigrował z Europy do Stanów Zjednoczonych, gdzie początkowo zamieszkał w Seattle, skąd w 1916 wyjechał do Waszyngtonu, a w 1919 osiedlił się w Los Angeles. W 1930 wystawił swoje obrazy w Fine Arts Gallery w San Diego. Pod koniec lat 30. realizował zamówienia od instytucji rządowych na murale na budynkach użyteczności publicznej. Zaliczany jest do artystów modernistycznych specjalizujących się w tematyce żydowskiej. W centrum swojego zainteresowania artystycznego stawiał kondycję człowieka i całej ludzkości. Na muralach w Los Angeles ukazuje trud pracujących robotników-imigrantów. W ostatniej fazie twórczości eksperymentował z różnymi technikami graficznymi. Tworzył sztukę figuratywną nawiązując do kubizmu i ekspresjonizmu.
Boris Deutsch (Krasnagórka, 1892 – Los Angeles, 1978); painter, graphic artist. He attended the Bloom Academy of Art in Riga and Kunstgewerbeschule in Berlin. He left Europe for the USA, where he settled in Seattle, in 1916 he left to Washington, and in 1919 he settled in Los Angeles. In 1930 he exhibited his paintings at the Fine Arts Gallery in San Diego. By the end of the ‘30s he was being commissioned by government institutions murals on public buildings. He is considered one of the modern artists specialising in Jewish themes. He places the human condition, humanity’s condition in the centre of his artistic interest. He showed the hardship of the working labourers—immigrants on murals in Los Angeles. In the last phase of his work he experimented with various graphic techniques. He created figurative art referring to cubism and expressionism.
[<<<]Feliks Fabian (Goldberg) (Warszawa, 1909 – Londyn, 1994), malarz, grafik, aktor. Nauki pobierał u prof. Sterlinga w Wiedniu oraz prof. Maccioco w Rzymie. Po wybuchu wojny wyjechał do Lwowa, gdzie pracował jako grafik w teatrze Feliksa Konarskiego. Tu, po raz pierwszy wystąpił jako parodysta Charliego Chaplina. Zesłany w głąb Rosji, w 1941 dołączył do Armii Polskiej na Wschodzie gen. Władysława Andersa i występował w Czołówce Teatralnej i Paradzie Polskiej. Po wojnie osiadł w Anglii, a następnie w Argentynie. W 1948 został dyrektorem artystycznym filmowego „Studio Parana” w Buenos Aires. W 1951 założył własne studio malarskie w Buenos Aires, a następnie w Londynie, gdzie zamieszkał na stałe w latach 60. Miał liczne wystawy: Rzym, Nowy Jork, Boston, Buenos Aires, Londyn i Los Angeles (Hollywood). W swych pracach ilustrował życie we wschodnioeuropejskim żydowskim miasteczku. Znany był jako portrecista słynnych postaci.
Felix Fabian (Goldberg) (Warsaw, 1909 – London, 1994); a painter, graphic artist, actor. He studied under professor Sterling in Vienna and under professor Maccioco in Rome. After the outbreak of the war he moved to Lviv where he worked as a graphic artist at Feliks Konarski’s theatre. It was there, where he performed as Charlie Chaplin’s parodist for the first time. He was send deeper into Russia, where in 1941 he joined Anders’ Army and he performed as part of the soldiers theatres “Czołówka Teatralna” and “Parada Polska”. After the war he settled in England, next he moved to Argentina. In 1948 he became the artistic director of the film “Studio Parana” in Buenos Aires. In 1951 he opened his own atelier in Buenos Aires, and another in London, where he lived in the ‘60s. He took part in numerous exhibitions in: Rome, New York, Boston, Buenos Aires, London and Los Angeles (Hollywood). In his work he depicted the life in an Eastern European shtetl. He became known as a portraitist of famous figures.
[<<<]Dawid Garfinkiel (Gerfinkiel) (Radom, 1902 – Paryż, 1970), malarz i fotograf. Studiował w Szkole Sztuk Pięknych w Warszawie, a potem w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. W 1932 wyjechał do Paryża, gdzie otrzymał francuskie obywatelstwo. Uczęszczał do Académie de la Grande Chaumière i do Académie Julian. W 1934 pracował dla Harcourt Studio jako fotograf. W czasie II wojny światowej uciekł z Paryża do Brives, a w 1940 przybył do Lyonu, gdzie w 1942 odbyła się wystawa jego prac. Podczas Holokaustu artysta utracił niemal całą swoją rodzinę. Po wojnie Garfinkiel otworzył studio fotograficzno-malarskie — La Studio David w Belleville. Następnie wrócił do Paryża. W 1970 został mianowany wiceprezesem Stowarzyszenia Francuskich Artystów Żydowskich. Jego pierwsze prace nawiązują stylistycznie do kubizmu, jednak malarz pozostał wierny swojemu ekspresjonistycznemu stylowi i figuracji. Często, w okresie powojennym, wracał do wspomnień z dzieciństwa w żydowskim miasteczku.
David Garfinkiel (Gerfinkiel) (Radom, 1902 – Paris, 1970); painter and photographer. He studied at the Warsaw School of Fine Arts, next at the Academy of Fine Arts in Cracow. In 1932 he left to Paris, where he obtained French citizenship. He attended Académie de la Grande Chaumière and Académie Julian. In 1934 he worked for Harcourt Studio as a photographer. During World War II he fled Paris to Brives, in 1940 he arrived to Lyon, where in 1942 an exhibition of his works was held. The artist lost nearly his entire family during the Holocaust. After the war Garfinkiel opened a photo studio, that also served as a painting studio—La Studio David in Belleville. After that he came back to Paris. In 1970 he was appointed vice-president of the Association of French Jewish Artists Painters and Sculptors. His first works bear a visual similarity to Cubism, yet the painter remained true to his expressionistic style and figuration. After the war he often reminisced his childhood in a Jewish town.
[<<<]Menachem Gueffen (Hajfa, 1930–), malarz, ilustrator. Jego rodzice byli emigrantami z Polski. W latach 1949–1953 studiował w Szkole Sztuk Pięknych i Rzemiosł Artystycznych Besaleel w Jerozolimie. Następnie przeniósł się do Paryża; uczył się w École des Beaux-Arts. Mieszkał i pracował w Paryżu przez pięć lat. Wystawiał i brał udział w „Salon des Surindependents” oraz „Salon de la Jeune Peinture” w Muzeum Sztuki Współczesnej. W latach 1967–1984 mieszkał i pracował w Londynie, na kontynencie (Włochy, Hiszpania) oraz w USA. Następnie osiadł we Francji. Specjalizuje się w wielkoformatowym malarstwie figuratywno-ekspresjonistycznym; używa kobiecej postaci jako pretekstu do tworzenia obrazu. Podejmował się również ilustrowania książek, m.in. Robinson Crusoe, oraz The World’s Best Jewish Jokes, autorstwa Ben Eliezera. W książce Nahuma Wahrmanna The Holidays and Festivals of the Jewish People (1964) ukazał sceny z życia Żydów, inspirowane życiem sztetla.
Menachem Gueffen (Haifa, 1930–); painter, illustrator. His parents were Polish immigrants. In 1949–1953 he studied at Bezalel Academy of Arts and Design in Jerusalem. After that he moved to Paris; he attended École des Beaux-Arts. He lived and worked in Paris for five years. He exhibited at and participated in the “Surindependents Salon” and “Jeune Peinture Salon” at the Modern Art Museum. In 1967–1984 he lived and worked in London, the continent (Italy, Spain) and in the USA. After that he moved to France. He specializes in large format figurative-expressionism painting; he uses a female character as a pretext for creating a picture. He also undertook book illustrating, inter alia, Robinson Crusoe and The World’s Best Jewish Jokes by Ben-Eliezer. In Nahum Wahrmann’s book “The Holidays and Festivals of the Jewish People” (1964) he showed scenes from Jewish life inspired by shtetl life.
[<<<]Todros Geller (Winnica, 1889 – Chicago, 1949), malarz, grafik, nauczyciel, twórca witraży i ilustrator. Studiował w Odessie, a od 1906 w Montrealu w École d’Art. W 1918 wyjechał do Chicago, gdzie do 1923 studiował w School of the Art Institute of Chicago. Był odpowiedzialny za sztukę w Jewish People’s Institute oraz w Board of Jewish Education, a także pełnił funkcję dyrektora w College of Jewish Studies oraz uczył w Hull House. Od 1926 rozpoczął współpracę z L. M. Stein’em. Obaj prężnie działali propagując kulturę żydowską na świecie. W 1929 Stein wydał Yiddish Motifs — publikację będącą zbiorem drzeworytów Gellera, prezentujących typową, żydowską tematykę. Podjął działania o utworzenie pierwszego na świecie Muzeum Sztuki Żydowskiej. Był założycielem Around the Palette (American Jewish Art Club). W 1928 zorganizował wystawę sztuki żydowskiej w Chicago.
Todros Geller (Winnica, 1889 – Chicago, 1949); painter, graphic artist, teacher, creator of stained glass, illustrator. He studied in Odessa, and since 1906 in Montreal at École d’Art. In 1918 he left to Chicago, where until 1923 he has studied at the School of the Art Institute of Chicago. He was responsible for art at the Jewish People’s Institute, and the Board of Jewish Education, he was the headmaster of the College of Jewish Studies and taught at Hull House. In 1926 he began collaborating with L. M. Stein. Both of them actively promoted Jewish culture to the world. In 1929 Stein published Yiddish Motifs —a publication containing Geller’s woodcuts, presenting typical Jewish themes. He started actions towards the funding of the world’s first Jewish Art Museum. He was the founder of the Around the Palette (American Jewish Art Club). In 1928 he organised an exhibition of Jewish art in Chicago.
[<<<]Henryk (Enoch) Glicenstein (Turek, 1870 – Nowy Jork, 1942), malarz, rzeźbiarz i grafik. Od 1887 mieszkał w Łodzi. W latach 1889–1895 studiował w Akademii Sztuk Pięknych w Monachium. W latach 1889–1910 przebywał w Rzymie, gdzie zyskał sławę jako rzeźbiarz. W 1910 przyjechał do Warszawy, gdzie objął stanowisko kierownika katedry rzeźby w Szkole Sztuk Pięknych. Przed wybuchem I wojny światowej mieszkał w Berlinie, a w trakcie wojny w Warszawie. W 1918 wyjechał do Rzymu, gdzie uzyskał włoskie obywatelstwo. W 1928 wyjechał na stałe do Nowego Jorku. W 1900 zdobył srebrny medal na Wystawie Powszechnej w Paryżu. W latach 1907–1926 pięciokrotnie wystawiał swoje prace na Biennale w Wenecji. Początkowo tworzył rzeźby w konwencji akademickiej, potem zainspirowany twórczością Auguste’a Rodina, odchodził stopniowo od akademickiej maniery i ukształtował swój własny styl. Często podejmował tematykę żydowską w swoich pracach.
Enrico Glicenstein (Turek, 1870 – New York, 1942); painter, sculptor and graphic artist. Since 1887 he has lived in Łódź. In 1889–1895 he studied at the Academy of Fine Arts in Munich. In 1889–1895 he has been staying in Rome, where he gained recognition as a sculptor. In 1910 he came to Warsaw where he became head of the sculpture faculty at the School of Fine Arts. Before the outbreak of World War I he has been living in Berlin, during the war in Warsaw. In 1918 he left to Rome, where he obtained Italian citizenship. In 1928 he settled permanently in New York. In 1900 he was awarded a silver medal at World’s Fair in Paris. In 1907–1926 he had his work exhibited five times at the Biennale in Venice. Initially he created sculptures in the academic convention, later inspired by Auguste Rodin’s work he gradually left the academic style and developed his own. He often undertook Jewish themes in his work.
[<<<]Chaim Goldberg (Kazimierz Dolny, 1917 – Boca Raton na Florydzie, 2004), malarz, rzeźbiarz. Wpływ na jego wykształcenie miała atmosfera rodzinnego miasteczka oraz artyści przybywający do Kazimierza Dolnego. W 1931 został przyjęty do Wolnej Szkoły Rysunku i Malarstwa Ludwiki Mehofferowej w Krakowie. Po trzech latach rozpoczął studia w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Po ukończeniu studiów został powołany do wojska. Po wybuchu wojny dostał się do obozu jenieckiego, skąd udało mu się zbiec. Wojnę przetrwał w Nowosybirsku, gdzie tworzył na zlecenie teatru, opery i baletu. W 1946 powrócił do kraju. W roku następnym otrzymał dwuletnie stypendium, dzięki któremu mógł kształcić się w École Nationale Supérieure des Beaux-Arts w Paryżu. Dwa lata później opuścił Polskę i z rodziną udał się do Izraela. W 1967 z okazji swojej wystawy w Nowym Jorku postanowił zostać w Stanach Zjednoczonych. W tematyce jego prac przeważały zagadnienia związane z życiem Żydów w Europie Wschodniej.
Chaim Goldberg (Kazimierz Dolny, 1917 – Boca Raton, Florida, 2004); painter, sculptor. A huge influence on his art were the atmosphere of his hometown and the artists coming to Kazimierz Dolny. In 1931 he was accepted into Ludwika Mehoffer’s Free School of Painting and Drawing in Cracow. Three years later he started studying at the Academy of Fine Arts in Warsaw. After graduating he was conscripted. During the war he was taken to a prisoner-of-war camp, which he fled. He survived the war in Novosibirsk, where he created commissions for the Opera and Ballet Theatre. In 1946 he came back to Poland. A year later he received a 2-year scholarship enabling him to study at the École Nationale Supérieure des Beaux-Arts in Paris. Two years later he left Poland and together with his family moved to Israel. In 1967 while holding an exhibition in New York he decided to stay in the United States. His works were dominated by themes relating to the lives of Jews in Eastern Europe.
[<<<]Chaim Gross (Wołowiec, 1904 – Nowy Jork, 1991), rzeźbiarz, malarz, grafik, wykładowca. Od najmłodszych lat interesował się rysunkiem. Po I wojnie światowej rodzina przeniosła się do Wiednia, a później Budapesztu, gdzie Gross rozpoczął studia pod kierunkiem Béli Uitz. Po roku, deportowany do Wiednia, kontynuował naukę w Kunstgewerbeschule. W 1921 wyemigrował do USA. W latach 1922–1926 studiował rzeźbę i malarstwo na nowojorskiej Beaux-Arts Institute of Design wraz z Elie Nadelmanem, uczęszczając równocześnie do Educational Alliance Art School. Przerwał studia i otworzył własną pracownię zrywając z akademicką tradycją rzeźbiarską. Brał udział w pierwszej wystawie w Jewish Art Center w 1926. Sławę zyskał rzeźbiąc bezpośrednio w drewnie i kamieniu figurki akrobatów, cyrkowców, tańczących kobiet. Jego prace znajdują się w najważniejszych muzeach i galeriach na całym świecie.
Chaim Gross (Wołowiec, 1904 – New York, 1991); sculptor, painter, graphic designer and lecturer. He had a strong interest in drawing since he was a child. After World War I his family moved to Vienna, then to Budapest where Gross began his studies under Béla Uitz. After a year and being deported to Vienna he continued his education at Kunstgewerbeschule. In 1921 he emigrated to the USA. In 1922–1926 he studied sculpture and painting at New York’s Beaux-Arts Institute of Design together with Elie Nadelman, while at the same time attending the Educational Alliance Art School. He discontinued his studies and opened his own studio, parting from the academic sculpting tradition. He participated in the first exhibition at the Jewish Art Center in 1926. He gained fame by sculpting figures of acrobats, circus artists, dancing women directly into wood and stone. His works are present in the most important museums and galleries around the globe.
[<<<]Elias Mandel Grossman (Kobryń, 1898 – Nowy Jork, 1947), malarz, rytownik i ilustrator. Grossman był synem emigrantów, którzy dotarli do Stanów Zjednoczonych w 1911. Po ukończeniu szkoły rozpoczął pracę, polegającą na produkcji kapeluszy. Od najmłodszych lat interesował się malarstwem, podglądając codzienne życie Żydów rysował i tworzył portrety i scenki rodzajowe. Studiował m.in. w: City College of New York, The School of Architecture and Planning na Katolickim Uniwersytecie Ameryki i grafikę u René Ligeron w Paryżu. Grossman zaznaczył się, jako wybitny przedstawiciel sztuki amerykańskiej, otrzymał nagrodę Narodowej Galerii Sztuki w Waszyngtonie.
Elias Mandel Grossman (Kobryń, 1898 – New York, 1947); painter, engraver and illustrator. He was a son of emigrants, who got to the United States in 1911. After graduating school he began working as a hat maker. Since his early childhood he has been interested in painting, peeking at the everyday life of Jews he drew and created portraits and genre scenes. He studied at the City College of New York, The School of Architecture and Planning at The Catholic University of America. He also studied graphic arts under René Ligeron in Paris. Grossman distinguished himself as an outstanding American artist, he was awarded by the National Gallery of Art in Washington.
[<<<]Natan Gutman (Warszawa, 1900 – Paryż, 1990), malarz i rysownik. W latach 1929–1933 studiował malarstwo w warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych (następnie, od 1932, Akademii Sztuk Pięknych). Podczas pobytu w Rosji, wystawiał swe prace w Muzeum Rewolucji w Mińsku. Po wojnie powrócił do Warszawy, aby wkrótce potem wyemigrować do Paryża. Artysta tworzył martwe natury, pejzaże, portrety i sceny rodzajowe ukazujące życie Żydów. Największy zbiór prac Gutmana znajduje się w Muzeum Historii Żydów Polskich w Warszawie, został przekazany przez przedstawiciela spadkobierców kolekcjonera Jacoba Israela van der Sluis. Obejmuje 17 obrazów artysty przedstawiających sceny z życia Żydów zamieszkujących Polskę przed II wojną światową.
Natan Gutman (Warsaw, 1900 – Paris, 1990); painter and graphic artist. In 1929–1933 he studied painting at the Warsaw School of Fine Arts (then, from 1932 Academy of Fine Arts). During his stay i Russia he exhibited his works at the Museum of Revolution in Minsk. After the war he came back to Warsaw, and shortly after that he emigrated to Paris. The artist created still lifes, landscapes, portraits and genre art depicting the lives of Jews. The biggest collection of Gutman’s work is housed at the POLIN Museum of the History of Polish Jews in Warsaw, it has been donated by a representative of the heirs of the collector Jacob Israel van der Sluis. It includes 17 paintings depicting scenes from the lives of Jews inhabiting Poland before World War II.
[<<<]Sam Herciger (Zawiercie, 1917 – Arad, Izrael, 1981), rzeźbiarz, grafik. W 1937, wraz z rodziną przeniósł się do Belgii i wstąpił na renomowaną Królewską Akademię Sztuk Pięknych w Antwerpii. W 1944 został deportowany do obozu Auschwitz-Birkenau. Po wojnie wrócił do Belgii i kontynuował naukę w Akademii w Brukseli. Tam poznał malarkę Edith Beck, która została jego żoną. W 1978 wraz z rodziną wyemigrował do Izraela. Dał się poznać jako rzeźbiarz wykonujący kompozycje w brązie, marmurze i drewnie. Jedna z jego rzeźb w brązie Dłonie (1978) zdobi wnętrze National Housing Department w Antwerpii. Podejmował tematy religijne oraz związane z własnymi przeżyciami — Holokaustem oraz dzieciństwem spędzonym w małym sztetl. Jego rzeźby często przedstawiają figury i głowy z szeroko otwartymi oczami z wyrazem spokoju, powagi i pobożności. W swojej sztuce, pełnej symbolicznego znaczenia i ekspresji, nawiązuje do sztuki prymitywnej i ludowej. W grafice, głównie linorycie, ograniczał się do czarno-białych kontrastów.
Sam Herciger (Zawiercie, 1917 – Arad, Israel, 1981); sculptor, graphic artist. In 1937, together with his family he moved to Belgium and joined the famous Royal Academy of Fine Arts in Antwerp. In 1944 he was deported to the camp in Auschwitz-Birkenau. After the war he returned to Belgium and continued his studies at the Academy in Brussels. There he met painter Edith Beck, whom he later married. In 1978 he and his family emigrated to Israel. He was a sculptor working with bronze, marble and wood. One of his sculptures in bronze Hands (1978) is displayed in the interior of the National Housing Department in Antwerp. He took up religious themes and his own memories—the Holocaust and his childhood in a small shtetl. In sculptures often depict figures and heads with their eyes wide open with the expression of calmness, earnestness and piety. In his art, full of expression he refers to folk art and primitive art. In his graphics, mainly linocut he restricted himself to black and white contrasts.
[<<<]Szymon Karczmar (Warszawa, 1903 – Safed, Izrael, 1982), malarz, grafik. W dzieciństwie często bywał u swego dziadka w Dziewieniszkach na Litwie. Był zauroczony klimatem małego żydowskiego miasteczka, co miało wpływ na jego twórczość. Ukończył Szkołę Sztuk Pięknych w Warszawie. W 1929 wyjechał do Paryża, gdzie kontynuował naukę malarstwa w École des Beaux-Arts. Osiedlił się we Francji i założył rodzinę. Z pobudek finansowych pracował jako sorter futer zaś żona założyła perfumerię w podparyskim Les Lilas. W czasie wojny działał w partyzantce w okolicach Nicei. W 1951 wyemigrował z rodziną do Izraela, a następnie przeniósł się w 1955 do Kanady i Meksyku. W 1962 wrócili do Izraela. W Safed założył studio malarskie i poświęcił się wyłącznie sztuce. Jego obrazy ukazywały świat sztetl widziany oczami dziecka. Tworzył teki graficzne i ilustracje.
Simon Karczmar (Warsaw, 1903 – Safed, Israel, 1982); painter, graphic artist. During his childhood he often visited his grandfather in Dieveniškės in Lithuania. He was captivated by the climate of a small Jewish town, which influenced his work. He graduated from the Academy of Fine Arts in Warsaw. In 1929 he came to Paris, where he continued to study painting at École des Beaux-Arts. He stayed and started a family in France. Due to financial circumstances he worked as a fur sorter and his wife started a perfumery in Les Lilas. During the war he was in the guerrilla forces around Nice. In 1951 he and his family moved to Israel, in 1955 he moved to Canada and Mexico. In 1962 he came back to Israel. He opened a studio in Safed and devoted himself solely to art. His paintings depicted the shtetl world seen through the eyes of a child. He created series of graphics and illustrations.
[<<<]Artur Kolnik (Stanisławów, 1890 – Paryż, 1972), malarz, ekspresjonistyczny grafik, ilustrator. Studiował w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych w latach 1908–1914 pod kierunkiem Józefa Mehoffera. Malował obrazy z życia Żydów dawnej Galicji i Bukowiny. W czasie I wojny światowej został ranny i przewieziony do szpitala w Wiedniu, gdzie poznał malarza Isidora Kaufmanna. Po wojnie osiedlił się w Czerniowcach. Pierwsza, powojenna wystawa Artura Kolnika miała miejsce w 1918 w Muzeum Rzemiosła w Czerniowcach. Dwa lata później wystawiał swe prace w Nowym Jorku w Anderson Galleries. W 1931 roku przeniósł się wraz z rodziną do Paryża. W latach 30. należał do Zrzeszenia Żydowskich Artystów Malarzy i Rzeźbiarzy w Krakowie i brał udział w wystawach krajowych. II wojnę światową spędził wraz z rodziną w obozie dla osób bez francuskiego obywatelstwa. W 1952 jego prace zostały wyróżnione na wystawie w Nowym Jorku (Prix Chaban). W 1968 w Muzeum Sztuki w Tel Awiwie zaprezentowano na wystawie indywidualnej dorobek artystyczny Artura Kolnika. Ilustrował opowiadania Beniamina Szlewina i poezję Icyka Mangera.
Arthur Kolnik (Stanisławów, 1890 – Paris, 1972); painter, expressionistic graphic artist, illustrator. 1908–1914 he studied at the Academy of Fine Arts in Cracow under Józef Mehoffer. He painted pictures depicting the life of Jews from the former Galicia and Bukovina. During World War I he was injured and transported to a hospital in Vienna, where he met the painter Isidor Kaufmann. After the war he settled in Chernivtsi. His first, post-war exhibition took place in 1918 in the Museum of Crafts in Chernivtsi. Two years later he exhibited his work in New York at the Anderson Galleries. In 1931 he moved to Paris with his family. In the ‘30s he was a member of the Association of Jewish Painters and Sculptors in Cracow and took part in national exhibitions. He spent World War II together with his family in a camp for people who didn’t have a French citizenship. In 1952 his works were distinguished during an exhibition in New York (Prix Chaban). In 1968 at the Tel Aviv Museum of Art his artistic work was showcased during an individual exhibition. He illustrated stories by Binyamin Shlevin and poetry by Icyk Manger.
[<<<]Maurycy (Ephraim Moses) Lilien (Drohobycz, 1874 – Badenweiler, 1925), grafik, malarz, fotograf, ilustrator. Pochodził z ubogiej rodziny żydowskiej. Od najmłodszych lat pracował u lwowskiego malarza szyldów Henryka Schapiry, by zdobyć pieniądze na edukację. Był członkiem Ruchu Syjonistycznego. Nazywany był pierwszym artystą syjonistycznym. W 1890–1892 uczył się w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, gdzie rektorem był wówczas Jan Matejko. Od 1892 studiował w Akademii w Wiedniu. Wraz z Borisem Schatz’em założył Szkołę Sztuk Pięknych i Rzemiosł Artystycznych Besaleel w Jerozolimie, w której został wykładowcą. Sławę uzyskał dzięki fotografowaniu Teodora Herzla. Był uznanym artystą tworzącym w nurcie Młodej Polski, w większości jego prace tworzone były w stylistyce secesji. Wykonał dziesiątki ilustracji do polskich i niemieckich czasopism. Ilustrował także Stary Testament. Był pierwszym artystą żydowskim, który swoją sztuką wspierał ruch syjonistyczny.
Ephraim Moses Lilien (Drohobych, 1874 – Badenweiler, 1925); graphic artist, painter, photographer, illustrator. He came from a poor Jewish family. During his early childhood he had worked in Lviv for a shop sign painter Henry Schapiro, to earn money for his education. He was a member of the Zionist Movement. He was called the first Zionist artist. In 1890–1892 he attended the Academy of Fine Arts in Cracow, the provost at that time was Jan Matejko. Since 1892 he had studied at the Academy in Vienna. Together with Boris Schatz he started the Bezalel Academy of Arts and Design, where he lectured. He became famous due to his photographs of Theodor Herzl. He was a renowned artist creating in the Young Poland movement, most of his works are in the Art Nouveau style. He created numerous illustrations for Polish and German magazines. He had also illustrated the Old Testament. He was the first Jewish artist to support the Zionist Movement with his art.
[<<<]Ira Moskowitz (Turka, pow. Lwów, 1912 – Nowy Jork, 2001), malarz, grafik, ilustrator. Pochodził z religijnej rodziny chasydzkiej. W 1927 rodzina przeniosła się do Stanów Zjednoczonych. W latach 1928–1931 był uczniem Art Students League w Nowym Jorku. Studiował u Henry’ego Wickey’a, Jerome Meyersa i Johna French Sloana. Pierwsze obrazy, akwaforty i litografie, były wystawiane w Nowym Jorku w 1930. Tematyka prac artysty związana była ściśle z religią i życiem Żydów, których obserwował w czasie swoich licznych podróży po Europie Środkowo-Wschodniej oraz, w okresie późniejszym, w Izraelu. W latach 30. zwiedzał światowe galerie i muzea studiując dzieła dawnych mistrzów. Efektem tych podróży było m.in. opublikowane później pod jego redakcją czterotomowe dzieło Great Drawings of All Time. W 1938 powrócił do Nowego Jorku i ożenił się z artystką Anną Barry. W 1943 otrzymał stypendium Guggenheima i przeniósł się do Nowego Meksyku, gdzie pozostał do 1949. Związał się z grupą artystów Santa Fe w Taos. Ilustrował tomy opowiadań i powieści Isaaca Bashevisa Singera i innych pisarzy jidysz.
Ira Moskowitz (Turka, Lviv Oblast, 1912 – New York, 2001); painter, graphic artist, illustrator. He came from a Hasid family. In 1927 his family moved to the USA. In 1928–1931 he studied at the Art Students League in New York. He studied under Henry Wickey, Jerome Meyers and John French Sloan. His first paintings, etchings and lithographies were exhibited in New York in 1930. The themes of his works were strictly correlated to Judaism and the everyday life of Jews, as he observed it during his numerous travels across East-Central Europe and, later, in Israel. The effect of his travels was, inter alia, a 4-tome publication he edited himself Great Drawings of All Time. In 1938 he came back to New York and married artist Anne Barry. In 1943 he obtained the Guggenheim scholarship and moved to New Mexico, where he remained until 1949. He associated with a group of artists Santa Fe in Taos. He illustrated tomes of stories and novels by Isaac Bashevis Singer and other Yiddish writers.
[<<<]Adam (Aron) Muszka (Piotrków Trybunalski, 1914 – Paryż, 2005), malarz, grafik, rzeźbiarz, projektant plakatów i kompozycji ściennych. Jego dziadkiem był słynny kantor i kompozytor Akiva Muszka-Ofter. Adam Muszka uczył się w chederze, następnie w Warszawie w szkole handlowej oraz w Miejskiej Szkole Sztuk Zdobniczych i Malarstwa. Po dziadku i ojcu przejawiał również zdolności muzyczne. Wojnę przeżył w Taszkiencie. Po powrocie w 1946 osiadł w Łodzi, gdzie rozwijał swoje zainteresowania malarskie. Należał do Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Żydów w Polsce oraz był dyrektorem łódzkiej Spółdzielni Artystów Plastyków „Sztuka”. Był autorem pomnika getta łódzkiego. Należał do stowarzyszenia artystów żydowskich „Grupa Ośmiu”. W 1967 wyemigrował do Francji. W twórczości podejmował niemal wyłącznie tematykę życia społeczności żydowskiej w piotrkowskim sztetl. Stosował uproszczony rysunek o spokojnej, przygaszonej kolorystyce. Zwany jest „polskim Chagallem”.
Adam (Aron) Muszka (Piotrków Trybunalski, 1914 – Paris, 2005); painter, graphic artist, designer of posters and wall compositions. His grandfather was the famous cantor and composer Akiva Muszka-Ofer. Adam Muszka attended a cheder, then the Warsaw School of Economics and the Academy of Fine Arts. He inherited a musical talent from his grandfather and father. He survived the war in Tashkent. After coming back in 1946 he settled in Łódź, where he pursued his interest in painting. He was a member of the Social and Cultural Jewish Association in Poland and was head of the Artists Cooperative “Art” in Łódź. He was the author of the Łódź ghetto statue. He belonged to an association of artists called “The Group of Eight”. In 1967 he moved to France. In his work he nearly exclusively tackled the theme of the life of the Jewish community of the shtetl in Piotrków. He used a simplified drawing with calm, subdued colours. He is called the “Polish Chagall”.
[<<<]Abel Pann (Kresławka, 1883 – Jerozolima, 1963), malarz, grafik, rysownik. Od 1898 uczęszczał do Państwowej Szkoły Plastycznej im. M. B. Grekowa w Odessie, następnie od 1904 studiował w Paryżu na Académie de la Grande Chaumière. W 1903 zamieszkał w Paryżu, gdzie podjął naukę w Akademii pod kierunkiem William’a A. Bouguereau. Przez większość życia podróżował pomiędzy Polską, Rosją, Paryżem, Egiptem i Izraelem. W 1913 osiadł w Jerozolimie, gdzie został wykładowcą w Szkole Sztuk Pięknych i Rzemiosł Artystycznych Besaleel. Był jednym z najbardziej znanych propagatorów sztuki syjonistycznej na świecie. Głównym tematem jego prac była historia narodu żydowskiego począwszy od Starego Testamentu po Holokaust. Charakterystyczne dla jego twórczości są sceny biblijne, stylistycznie nawiązujące do sztuki orientalnej, symbolizmu oraz secesji. Jego twórczość ujawnia fascynację sztuką Rembrandta i Jacques’a Josepha Tissota.
Abel Pann (Kresławka, 1883 – Jerusalem, 1963); painter, graphic designer, illustrator. In 1898 he started studying at M. B. Grekov Odessa Art School, and in 1904 she studied at the Académie de la Grande Chaumière in Paris. In 1903 he moved to Paris, where he began studying at the Academy under William A. Bouguereau. Most of his life he travelled between Poland, Russia, France, Egypt and Israel. In 1913 he moved to Jerusalem, where he became a lecturer at the Bezalel Academy of Arts and Design. He was one of the most famous advocates of Zionist art in the world. The main theme of his works was the history of the Jewish nation, starting from biblical times up to the Holocaust. Biblical scenes referring to oriental art, symbolism and Art Nouveau in their style are a characteristic of his work. His work shows a fascination with Rembrandt and Jacques Joseph Tissot.
[<<<]Leopold (Lejb) Pilichowski (Piła, 1869 – Londyn, 1934), malarz i grafik. Uczęszczał do warszawskiej Klasy Rysunkowej u Wojciecha Gersona, a następnie podjął naukę w Akademii Sztuk Pięknych w Monachium, pod kierunkiem Simona Hollósy’ego i Otto Seitza. Naukę kontynuował w Paryżu w Académie Julian. W 1888 zadebiutował na wystawie zorganizowanej przez Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych i na paryskim salonie na Polu Marsowym. Na początku 1894 zamieszkał w Łodzi gdzie brał czynny udział w życiu tamtejszego środowiska artystycznego. W 1905 wyjechał do Paryża, gdzie mieszkał do 1914. Okres I wojny światowej artysta spędził we Francji. Potem wyjechał do Londynu, gdzie został prezesem Stowarzyszenia Żydów Polskich w Anglii, prezydentem Lodzer Benevolent Society i Ben Uri Literary and Art Society. Malował obrazy związane z tradycją żydowską, portrety, pejzaże, sceny z życia proletariatu, monumentalne kompozycje. Wystawiał w Krakowie, Warszawie, Jerozolimie, Nowym Jorku, Paryżu i Berlinie.
Leopold (Lejb) Pilichowski (Piła, 1869 – London, 1934); painter and graphic artist. He attended the Warsaw Drawing Class under Wojciech Gerson and after that he studied at the Academy of Fine Arts in Munich under Simon Hollósy and Otto Seitz. He later continued his studies in Paris at Académie Julian. He debuted in 1888 at an exhibition organised by the Zachęta Associacion of Fine Arts and in Paris at Champ de Mars. At the beginning of 1894 he moved to Łódź, where he took part in the life of the artistic community. In 1905 he left to Paris, where he lived until 1914. The artist spent World War I in France. After the war he moved to London, where he became the head of the Association of Polish Jews in England, the president of the Lodzer Benevolent Society and Ben Uri Literary and Art Society. His work depicted Jewish tradition; in portraits, landscapes, scenes from the life of the proletariat, monumental compositions. He exhibited in Cracow, Warsaw, Jerusalem, New York, Paris and Berlin.
[<<<]Lionel S. Reiss (Jarosław, 1894 – Nowy Jork, 1986), polsko-amerykański malarz, rytownik i akwarelista. Jako dziecko, w 1898, znalazł się z rodzicami w USA, dorastał na Manhattanie, gdzie studiował sztukę komercyjną. Reiss pracował, jako grafik reklamowy dla gazet, wydawców oraz branży filmowej. Został dyrektorem artystycznym w Paramount Studios i jest uznawany za twórcę logo lwa Metro-Goldwyn-Mayer Studios. Bardzo często wykonywał portrety ludzi, miejsc i zabytków związanych z historią żydowską. Z fascynacji życiem społeczeństwa żydowskiego na Starym Kontynencie i podróży w latach 20. powstała książka My Models Were Jews, opublikowana w 1938. Ukazał w niej typy żydowskie na ziemiach polskich, ale też w Czechach czy Wenecji. Ilustrował m.in. książki Isaaca Bashevisa Singera: New Lights and Old Shadows (1954) i A World at Twilight: a Portrait of the Jewish Communities of Eastern Europe Before the Holocaust (1971), oraz poemat Chajima Nachmana Bialika HaMatmid (1947).
Lionel S. Reiss (Jarosław, 1894 – New York, 1986); Polish-American painter, etcher and watercolourist. As a child he migrated to the USA with his parents in 1898, he grew up in Manhattan where he studied commercial art. Reiss worked as a commercial artist for newspapers, editors and the movie industry. He became art director at Paramount Studios and is considered to be the creator of the Metro-Goldwyn-Mayer Studios lion logo. Very often he created works depicting people, places and historic buildings connected with Jewish history. Due to his fascination with the life of Jewish communities in the Old World and his travels in the ‘20s a book My Models Were Jews was published in 1938. He showed the types of Jews from Poland, and also the Czech Republic and Venice. He illustrated books by Isaac Bashevis Singer New Lights and Old Shadows (1954) and A World at Twilight: a Portrait of the Jewish Communities of Eastern Europe Before the Holocaust (1971), also a poem by Hayim Nahman Bialik HaMatmid (1947).
[<<<]Leo (Lior) Roth (Polska, 1914 – Afikim, 2002), malarz. W 1920 wraz z rodziną osiedlił się w Duisburgu w Niemczech, gdzie od 1930 uczył się malarstwa pod kierunkiem Josefa Doppelfelda. Na przełomie 1932 i 1933 przeniósł się do Izraela. Najpierw zamieszkał w Tel Awiwie, następnie przeniósł się do kibucu Kvucat Kinneret, gdzie pracował jako pasterz i rolnik. Ostatecznie na miejsce swojego zamieszkania wybrał kibuc Afikim, w którym żył aż do śmierci. W kibucu kierował szkołą sztuk plastycznych. W 1940 został członkiem Palestinian Art Society. W 1951 wyjechał do Paryża, aby podjąć studia na École des Beaux-Arts. W 1959 miał swoją pierwszą indywidualną wystawę w Muzeum Sztuki w En Hod. Tworzył obrazy zróżnicowane kolorystycznie, przesycone kubistycznym wyczuciem formy i kompozycji pod wyraźnym wpływem Marca Chagalla. W swoich dziełach utożsamiał kibuce ze sztetlami. Uhonorowany nagrodą Jordan Valley Prize za całokształt twórczości (1959).
Leo (Lior) Roth (Poland, 1914 – Afikim, 2002); painter. In 1920 he and his family settled in Duisburg in German, where, since 1930, he has studied painting under Joseph Doppelfeld. In 1932/1933 he moved to Israel. He lived in Tel Aviv first, then he moved to kibbutz Kvucat Kinneret, where he worked as a shepherd and a farmer. Finally he chose kibbutz Afikim as his place of permanent residence and had lived there until his death. He became the director of the school of arts there. In 1940 he became a member of the Palestinian Art Society. In 1951 he went to Paris, to study at École des Beaux-Arts. In 1959 he had his first individual exhibition at the Museum of Art in Einhod. He created works diverse in their colouristic, saturated in a cubist sense of form and composition visibly influenced by Marc Chagall. In his works he recognized shtetls with kibbutzim. He was awarded the Jordan Valley Prize for lifetime achievement (1959).
[<<<]Ilia (Izrael) Schor (Złoczów, 1904 – Nowy Jork, 1961), malarz, grafik, jubiler i rzeźbiarz. Urodził się w chasydzkiej, głęboko wierzącej rodzinie. Jego ojciec był artystą folklorystycznym, tworzącym kolorowe, ilustrowane sklepowe szyldy dla lokalnych kupców. Schor praktykował w rzemiośle metalurgicznym i grafice. W 1930 rozpoczął studia malarskie w warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych. W 1937 otrzymał stypendium polskiego rządu na studia w Paryżu. Wystawiał swe prace na Salonie Jesiennym w 1938. W 1941 wraz ze swoją żoną wyemigrował do Stanów Zjednoczonych. W 1965 miała miejsce retrospektywna wystawa prac artysty w Nowym Jorku. Ilustrował książki Abrahama Joszuy Heschela i opowiadania Szolema Alejchema. W twórczości najczęściej podejmował temat życia społeczności żydowskiej, głównie chasydów, w sztetl.
Illya Schor (Złoczów, 1904 – New York, 1961); a painter, jeweller and a sculptor. He was born in a Hasidic family of deep believers. His father was a folk artist creating colourful illustrated shop signs for local merchants. Schor practised in metallurgy and graphic arts. In 1930 he began studying painting at the Warsaw School of Fine Arts. In 1937 he received a scholarship from the Polish government to study in Paris. In 1938 he exhibited his work at the Salon d’Automne. In 1941 together with his wife he emigrated to the USA. In 1956 a retrospective exhibition of the artist’s work took place in New York. He illustrated books by Abraham Joshua Heschel an short stories by Sholem Aleichem. In his work he depicted mainly the life of the Jewish community, mainly Hasids in shtetls.
[<<<]Jacob Steinhardt (Żerków, 1887 – Naharijja, 1968), malarz i grafik, ilustrator. W 1906 rozpoczął studia artystyczne w Berlinie. Studiował malarstwo oraz grawerowanie. Od 1908 do 1910 mieszkał w Paryżu, gdzie poznał wielu mistrzów impresjonizmu między innymi Henri Matisse’a. Podczas I wojny światowej służył w armii niemieckiej na froncie wschodnim w Polsce i na Litwie, a następnie w Macedonii. Po wojnie powrócił do Berlina. W 1933 wyemigrował do Palestyny. Tworzył drzeworyty o tematyce biblijnej oraz prace przedstawiające tematykę z życia społeczności żydowskiej w sztetlach. Jego litografie ilustrowały niemieckie przekłady klasycznej literatury jidysz. Był założycielem grupy „Die Pathetiker” zrzeszającej niemieckich ekspresjonistów oraz członkiem ruchu artystycznego „Bezalel school”. W 1934 otworzył szkołę plastyczną w Jerozolimie. W 1948 roku został przewodniczącym na Wydziale Grafiki w Szkole Sztuk Pięknych i Rzemiosł Artystycznych Besaleel. Pełnił funkcję dyrektora akademii (1954–1957). W 1955 otrzymał Pierwszą Międzynarodową Nagrodę na Biennale Grafiki w São Paulo w Brazylii, a w 1958 roku kolejną nagrodę w San Francisco.
Jacob Steinhardt (Żerków, 1887 – Nahariya, 1968); painter, graphic artist and illustrator. He studied painting and engraving. In 1906 he began studying art in Berlin. In 1908–1910 he lived in Paris, where he met many impressionist masters including Henri Matisse. During World War I he served in the German army in Poland and Lithuania, after that in Macedonia. After the war he came back to Berlin. In 1933 he emigrated to Palestine. He created wood engravings dominated by a biblical theme and works depicting the life of Jewish communities in shtetls. His lithographs illustrated German translations of classic Yiddish literature. He founded the “Die Pathetiker” group uniting German expressionists and a member of the art movement “The Bezalel School”. In 1955 he opened an art school in Jerusalem. In 1948 he became Chairman of the Graphics Department at the Bezalel Academy of Art and Design. He served as headmaster of the school in 1954–1957. In 1955 he received the First International Award at the São Paulo Art Biennial in Brazil, and in 1958 he received another award in San Francisco.
[<<<]Hermann Struck (Międzyrzecz, 1876 – Hajfa, 1944), niemiecki malarz, rysownik, grafik-litograf i historyk sztuki pochodzenia żydowskiego. Studiował w berlińskiej Akademii Sztuk Pięknych oraz w pracowni Hansa Meyera. Od 1900 pozostawał pod wpływem holenderskiego artysty — Jozefa Israëlsa. Był członkiem Londyńskiego Towarzystwa Artystów Plastyków, Grafików i Rytowników. W czasie I wojny światowej służył w armii niemieckiej na Litwie, Białorusi i Ukrainie. Wykonał wówczas wiele grafik ukazujących typy Żydów Polskich i wschodnioeuropejskich, szczególnie w Wilnie. Był zagorzałym syjonistą i działaczem żydowskim. W 1922 wyemigrował do Palestyny i tam wykładał w Szkole Sztuk Pięknych i Rzemiosł Artystycznych Besaleel oraz pomógł stworzyć Muzeum Sztuki w Tel Awiwie. W roku 1923 osiedlił się w Hajfie. Oprócz litografii Struck uprawiał również akwafortę oraz pokrewne jej techniki graficzne. Wykonał setki portretów żydowskich.
Hermann Struck (Międzyrzecz, 1876 – Haifa, 1944); German painter, graphic artist, lithographer and art historian of a Jewish descent. He studied at the Academy of Arts in Berlin and at Hans Meyer’s studio. Since 1900 has was under the influence of a Dutch artist—Jozef Israëls. He was a member of the London Association of Visual Artists, Graphic Artists and Engravers, During World War I he served in the German army in Lithuania, Belarus and Ukraine. During that time he created many drawings depicting types of Polish and Eastern European Jews, especially in Vilnius. He was a fervent Zionist and Jewish activist. In 1922 he emigrated to Palestine and there he had lectured at the Bezalel Academy of Arts and Design and helped open the Tel Aviv Art Museum. In 1923 he settled in Haifa. Apart from lithography Struck has also dabbled in etching and other similar graphic techniques. He created hundreds of Jewish portraits.
[<<<]Rachel Szalit-Marcus (Telsze, 1894 – Auschwitz, 1942), malarka i ilustratorka. Pochodziła z niezamożnej, robotniczej rodziny. Dzieciństwo spędziła w Łodzi. Kiedy rodzice odkryli jej talent artystyczny, posłali ją w 1911 na studia do Monachium. Tam poznała Juliusza Szalita — sławnego żydowskiego aktora, z którym wzięła ślub. W 1916 wyjechała do Berlina, gdzie wystawiała z grupą artystów secesyjnych oraz stała się członkinią „Novembergruppe“ — grupy młodych awangardowych artystów tworzących głównie w nurcie ekspresjonizmu niemieckiego. W 1934 opuściła Niemcy i osiadła we Francji. W 1942 została aresztowana i wysłana do obozu koncentracyjnego. Tam zmarła. Malowała ekspresjonistyczne portrety i martwe natury. Jej najbardziej znane prace to litografie ilustrujące książki takich autorów jak Mendele Mojcher Sforim, Szolem Alejchem, Heinrich Heine, Israel Zangwill i Martin Buber.
Rachel Szalit-Marcus (Telsze, 1894 – Auschwitz, 1942); painter and illustrator. She came from an impoverished working class family. She spent her childhood in Łódź. When her parents discovered her artistic talent she was sent to study in Munich. She met Juliusz Szalit—a famous Jewish actor, whom she married. In 1916 she left to Berlin, where she exhibited her work together with a group of Art Nouveau artists and became a member of the “November Group”—a group of young artists creating works mainly in the German expressionism movement. In 1934 she left Germany and moved to France. She was arrested in 1942 and sent to a concentration camp. She died there. She created expressionist portraits and still lifes. Her most famous works are lithographs illustrating books of such authors as Mendele Mojcher Sforim, Sholem Aleichem, Heinrich Heine, Israel Zangwill and Martin Buber.
[<<<]Dora Szampanier (Shampanier) (Jarosław, 1922 – Hajfa, 1997), malarka, graficzka. Ukończyła szkołę średnią przed II wojną światową. Po 1939 została wywieziona z rodziną na Syberię. Ocalona, wydostała się z Rosji z Armią gen. Władysława Andersa. W 1945 wyszła za mąż za Jacoba Szampaniera. W 1950 osiedliła się z mężem w Izraelu i zamieszkała w Hajfie. W 1989 została członkiem Izraelskiego Stowarzyszenia Malarzy i Rzeźbiarzy. Stworzyła cykl grafik European synagogues in glory and ruins, składający się z przeszło osiemdziesięciu rycin przedstawiających synagogi z terenu północnej Afryki, Bliskiego Wschodu i przede wszystkim Europy Środkowej (w tym z Polski), które uległy zniszczeniu. Zilustrowane przez nią budowle ukazują stan sprzed zniszczenia. Cykl pokazywany był we wrześniu i październiku 2015 w Museo Municipal de Calahorra (Palma de Mallorca, Baleary).
Dora Shampanier (Jarosław, 1922 – Haifa, 1997); painter, graphic artist. She graduated high school before the outbreak of World War II. After 1939 she and her family were transported to Siberia. She was saved and left Russia with Anders’ Army. In 1945 she married Jacob Shampanier. In 1950 she and her husband settled in Israel and started living in Haifa. In 1989 she became a member of The Painters and Sculptors Association in Israel. She created a series of graphics European synagogues in glory and ruins consisting of over eighty prints depicting synagogues from North Africa, Near East and, mostly, Middle Europe (including Poland) turning into ruins. The cycle was exhibited in September and October 2015 at the Museo Municipal de Calahorra (Palma de Mallorca, Balearic Islands).
[<<<]Samuel Tepler (Hrubieszów, 1918 – Tel Awiw-Jafa, 1998), malarz i grafik pochodzący z tradycyjnej rodziny polskich Żydów. W 1937 rozpoczął studia na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie. Uczęszczał na zajęcia w pracowni profesora Ludomira Slendzińskiego. Po zakończeniu wojny artysta wyjechał do Włoch, zamieszkał w Mediolanie, gdzie kontynuował studia na Accademia di Belle Arti di Brera u Aldo Salvadoriego. Podczas studiów wiele razy wyjeżdżał do Paryża, gdzie poznał twórczość Henri Matisse’a. Studia ukończył w 1949 i osiadł na stałe w Izraelu. Po 1970 przez kilka lat mieszkał w Weronie gdzie wykładał sztukę malarską i tworzył. W malarstwie i rysunku podejmował często tematykę życia społeczności żydowskiej w Wilnie. W 1974 otrzymał wyróżnienie przyznane przez Accademia Tiberina w Rzymie, a w 1975 złoty medal UNESCO i włoską nagrodę państwową Tetradramma d’Oro. W 1991 w Galerii Zachęta wziął udział w wystawie „Jesteśmy”, która ukazywała twórczość polskich artystów tworzących na emigracji.
Samuel Tepler (Hrubieszów, 1918 – Tel Aviv-Yafo, 1998); painter and graphic artist, coming from a traditional family of Polish Jews. In 1937 he began his studies at the Stefan Batory University in Vilnius. He attended classes at professor Ludomir Sledzinski’s studio. After the war ended the artist moved to Italy and lived in Milan, where he continued his studies at the Accademia di Belle Arti di Brera under Aldo Salvadori. During his studies he visited Paris numerous times and discovered Henri Matisse’s work. He finished his studies in 1949 and settled in Israel. After 1970 he was living in Verona for several years, where he lectured on painting and created. He often undertook themes of the Jewish life and community in Vilnius in his drawings and paintings. In 1947 he was awarded by the Accademia Tiberina in Rome, in 1975 an UNESCO gold medal and the Tetradramma d’Oro award. In 1991 he participated in an exhibition “We are”, which showcased the works of Polish artists in exile at the Zachęta National Gallery.
[<<<]David (Devi) Tuszyński (Brzeziny, 1915 – Paryż, 2002), malarz, miniaturzysta. Pierwsze sukcesy artystyczne odnosił w Płocku na początku lat 20. Jego ilustracje drukowano w „Płomyku” i „Płomyczku”. Pierwsze tajniki sztuki zgłębiał w rodzinnym mieście pod kierunkiem Erny Gutkind, następnie w Łodzi u prof. Tadeusza Dobrowolskiego. Brał udział w kampanii 1939; walczył pod Kutnem i w obronie Warszawy. Po wojnie osiadł w Paryżu i od 1947 kontynuował studia w Académie de la Grande Chaumière. W 1948 miała miejsce wystawa prac artysty w Paryżu, zwieńczona międzynarodową nagrodą sztuki. Malował portrety oraz przede wszystkim miniatury graficzne i malarskie, nawiązujące tematycznie do kultury żydowskiej i europejskiej, shoah i życia społeczności żydowskiej w sztetl. Dziełem jego życia jest malowany przez 20 lat cykl ponad 120 ilustracji do Księgi Psalmów Dawidowych, który zadziwia zastosowaniem wielu różnorodnych motywów ikonograficznych oraz oryginalnością koncepcji graficznej.
David (Devi) Tuszyński (Brzeziny, 1915 – Paris, 2002); painter, miniaturist. His first artistic success dates back to the ‘20s in Płock. His illustrations were printed in “Płomyk” and “Płomyczek”. He probed the secrets of art in his home town under Erna Gutkind, after that in Łódź under professor Tadeusz Dobrowolski. He participated in the 1939 campaign, he fought in Kutno and Warsaw. After the war he settled in Paris and since 1947 he has continued his studies at Académie de la Grande Chaumière. In 1948 an exhibition of his work took place in Paris, it ended with an international art award. He painted portraits, yet mainly he created graphic and painting miniatures, with the theme of Jewish and European culture, the shoah and the life of a Jewish community in a shtetl. His life’s work is the cycle of over 120 illustrations to The Book of Psalms, which he has been painting for 20 years. It amazes with the use of many diverse iconographic motifs and the originality of the graphic concept.
[<<<]Szmul (Samuel) Wodnicki (Kazimierz Dolny, 1901 – Izrael, 1971), malarz-samouk. Pasję malarską rozwijał przy boku przybywających tłumnie do Kazimierza Dolnego artystów-malarzy. Jednym z nich był Wiktor Ziółkowski, którego oczarował samorodny talent malarski trzydziestoletniego wówczas szewca kazimierskiego. W swoich pracach podejmował tematykę mu bliską. Były to akwarele i rysunki pejzaży miasteczka rodzinnego i jego mieszkańców z ciekawą kolorystyką oraz światłocieniem. Wodnicki został przyjęty do powstałego w 1931 Zrzeszenia Żydowskich Artystów Malarzy i Rzeźbiarzy w Krakowie, którego celem była przede wszystkim integracja środowiska oraz organizowanie wystaw i plenerów. Do czasu wojny brał udział w trzech wystawach, które odbyły się w Kazimierzu Dolnym, Lublinie i Krakowie. W 1934 wyemigrował do Palestyny, gdzie zajął się działalnością budowlaną. Do końca życia malował i wystawiał swe prace.
Israel Szmuel (Szmul) Wodnicki (Kazimierz Dolny, 1901 – Israel, 1971); self-taught painter. He developed his passion for painting by the side of numerous painters coming to Kazimierz Dolny. One of them was Wiktor Ziółkowski, who was fascinated by the natural talent for painting displayed by the then 30-year-old cobbler from Kazimierz. In his work he tackled themes close to his heart. He painted watercolours of his home town and its inhabitants with an interesting colour scheme, light and shading. Wodnicki was admitted to the Association of Jewish Painters and Sculptors in Cracow founded in 1931, the main goal of the Association was to integrate the milieu, organise exhibitions and plein air paintings. Before the war he took part in three exhibitions, which took place in Kazimierz Dolny, Lublin and Cracow. In 1934 he emigrated to Palestine, where he took up construction work. Until his death he kept on painting and exhibiting his works.
[<<<]Fiszel Zylberberg (Zber) (Płock, 1909 – Auschwitz, 1942), malarz, drzeworytnik. W 1924 wyjechał do Warszawy, aby rozpocząć karierę artystyczną. W warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych studiował rysunek, malarstwo, a także techniki graficzne u Władysława Skoczylasa. W 1936 w „Zachęcie” odbyła się wystawa artysty, na której pokazał swoje liczne prace. W tym samym roku wyjechał na stypendium ASP do Paryża, aby kontynuować studia artystyczne. W 1941 został aresztowany w Paryżu i wraz z 5000 innymi Żydami przewieziony do hitlerowskiego obozu przejściowego w Beaune-la-Rolande we Francji. W 1942 został przetransportowany do obozu zagłady w Auschwitz. Mimo, że większa część jego dzieł została zniszczona przez hitlerowców, zachowało się 39 drzeworytów znalezionych po wyzwoleniu Paryża. Obecnie kolekcja ta mieści się w Museum of Printing Art w Safedzie. W 2007 Muzeum Sztuki i Historii Judaizmu w Paryżu wystawiło kolekcję obrazów olejnych Zbera, które tworzył w obozie w Beaune-la-Rolande. Tematem jego prac były typy ludzkie w przestrzeni miasta, głównie Paryża; podejmował także tematykę związaną ze społecznością żydowską w Płocku i Warszawie.
Fiszel Zylberberg (Zber) (Płock, 1909 – Auschwitz, 1942); painter, wood engraver. In 1924 he left to Warsaw to begin his artistic career. He studied drawing, painting and graphic techniques at the School of Fine Arts in Warsaw under Władysław Skoczylas. In 1936 in “Zachęta” an exhibition of numerous of his works was held. In 1941 he was arrested in Paris and together with 5000 other Jews transported to the Nazi transit camp in Beaune-la-Rolande in France. In 1942 he was transported to a death camp in Auschwitz. Despite the fact that most of his works were destroyed by the Nazis, 39 wood engravings were found after the liberation of Paris. Currently the collection is at the Safed Museum of the Printing Art in Israel. In 2007 the Museum of Jewish Art and History in Paris exhibited a collection of Zber’s oil paintings, which he created in a camp in Beaune-la-Rolande. The themes of his work were the human types in the city space, mainly Paris; he also tackled the theme of the Jewish community in Płock and Warsaw.
[<<<]Jakub Cukier (Radom, 1900 – Nowy Jork, 1981), malarz. Studiował sztuki piękne w Szkole Sztuk Pięknych i Rzemiosł Artystycznych Besaleel w Jerozolimie. W 1917 wstąpił do brytyjskiej Royal Fusiliers pod dowództwem generała Edmunda Allenby, której celem było wyzwolenie Palestyny od Turków. Po I wojnie światowej osiadł w Paryżu, gdzie kontynuował studia w Académie Julian i Akademii Colarossiego. W 1922 wyemigrował do Stanów Zjednoczonych. Kontynuował studia artystyczne w National Academy of Design w Nowym Jorku. Zajmował się projektowaniem biżuterii. Od roku 1927 uczestniczył w wystawach Salonu Jesiennego oraz Salon des Tuileries. W malarstwie bliski był École de Paris i postimpresjonizmowi. Tematyka jego prac malarskich dotyczy przede wszystkim życia codziennego Paryża i miast amerykańskich oraz dekoracyjnej martwej natury; szkicował także typy żydowskie oraz sceny z życia małych miasteczek żydowskich. Zajmował się także ilustratorstwem i dziennikarstwem, zamieszczał swoje artykuły w pismach „L’Art Vivant” i „Esquire”.
Jacques Zucker (Cukier) (Radom, 1900 – New York 1981); painter. He studied fine arts at Bezalel Academy of Arts and Design in Jerusalem. In 1917 he joined the British Royal Fusiliers under general Edmund Allenby, and participated in the attempt to liberate Palestine from Turkey. After World War I he settled in Paris, where he continued his studies at Académie Julian and Académie Colarossi. In 1922 he emigrated to the United States of America and continued his studies at the National Academy of Design. He designed jewellery. Since 1927 he has participated in exhibitions at Salon d’Automne and Salon des Tuileries. His art was close to École de Paris and Post-Impressionism. The subjects of his paintings were mainly everyday life in Paris and American cities, decorative still lifes; he also sketched Jewish types and genre scenes from small Jewish towns. He also illustrated and was a journalist, publishing his articles in “L’Art Vivant” and “Esquire”.
[<<<]Frank Meisler (Gdańsk, 1929), architekt i rzeźbiarz. Urodził się w Wolnym Mieście Gdańsk, ale dorastał w Wielkiej Brytanii. Był jednym z dzieci ewakuowanych z Niemiec w sierpniu 1939 r. w ramach tzw. Kindertransport, do Holandii, a następnie do Londynu. Rodzice zostali aresztowani po jego wyjeździe i zamordowani w Auschwitz. Uczęszczał do szkoły w Harrow i brał udział w wojnie w korpusie pomocniczym RAF. Skończył studia architektoniczne na Uniwersytecie w Manchester. W 1960 r. przeniósł się do Izraela i zamieszkał w Jaffie. Wśród jego prac rzeźbiarskich wyróżnia się kompozycja upamiętniająca Kindertransport, którą zrealizował w Londynie, Berlinie i Gdańsku. Zaprojektował także wnętrze Holocaust Memorial Synagogue w Moskwie oraz rzeźby dla rosyjskiego National War Memorial. Opublikował autobiografię, wydaną w Polsce w 2014 r. pt. Zaułkami pamięci. Gdańsk – Londyn – Jaffa.
Frank Meisler (Gdańsk, 1929); architect and sculptor. Meisler was born in Gdańsk (then Danzig) and grew up in England, before moving to Israel in 1960. He was evacuated from Germany by the Kindertransport in August 1939, travelling with 14 other Jewish children via Berlin to the Netherlands and then to London. His parents were arrested three days after his departure, held in the Warsaw Ghetto and later murdered at German Auschwitz concentration camp. He attended school in Harrow, and then did national service in the Royal Air Forces. He studied architecture at the University of Manchester. He moved to Israel in 1960, where he has a workshop in Jaffa. His public works include a series of Kindertransport memorials in London, Berlin and Gdańsk. He also designed the interior of the Holocaust Memorial Synagogue in Moscow, and sculptures for Russia's National War Memorial. He published an autobiography. On the Vistula Facing East, in 1996.
[<<<]Więcej...